Tworzony od 90 lat Polski Słownik Biograficzny będzie miał drugą serię
29 stycznia 2024, 16:39Jeden z największych i najważniejszych projektów naukowych polskiej humanistyki, Polski Słownik Biograficzny (PSB), ukazuje się od 1935 roku. Pracują nad nim naukowcy z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Przez ostatnich 90 lat pracowało przy nim ponad 4000 specjalistów z kraju i zagranicy. Od 2022 roku tworzona jest lista haseł, które znajdą się w serii uzupełniającej słownika. Projekt zbliża się do końca, a na liście znajdzie się 30 tysięcy haseł.
Komórkowe "sprzątanie" bez tajemnic
6 marca 2009, 00:27Międzynarodowy zespół badaczy zidentyfikował receptory odpowiedzialne za autofagię - jeden z procesów pozwalających komórkom na oczyszczanie się z niepotrzebnych cząsteczek oraz wykorzystanie energii uzyskanej z ich rozpadu.
Meteoryt z Marsa zdradził, kiedy na Czerwonej Planecie istniała woda w stanie ciekłym
14 listopada 2024, 10:41Przed 11 milionami lat w Marsa uderzyła asteroida, która wyrzuciła w przestrzeń kosmiczną fragmenty Czerwonej Planety. Jeden z tych fragmentów trafił na Ziemię i jest jednym z niewielu meteorytów, których pochodzenie można powiązać bezpośrednio z Marsem. Kto znalazł ten kawałek Marsa, nie wiadomo. Odkryto go w 1931 roku w jednej szuflad na Purdue University i nazwano Lafayette Meteorite, od miasta, w którym znajduje się uniwersytet. Nie wiadomo bowiem nawet, gdzie dokładnie meteoryt został znaleziony. Jednak jego stan zachowania wskazuje, że nie leżał na ziemi zbyt długo.
Rekin wędrowniczek
9 kwietnia 2009, 00:51Rekiny wielorybie (Rhincodon typus), największe ryby żyjące obecnie na świecie, wykazują zaskakująco niską różnorodność genetyczną - twierdzą badacze z Uniwersytetu Illinois w Chicago. Zdaniem autorów świadczy to o migracji zwierząt, która może utrudnić ich ochronę.
Skuteczne podszywanie
20 sierpnia 2009, 08:31Stylometria jest metodą wykorzystywaną przez historyków, w tym historyków literatury, a nawet przez biegłych sądowych. Notatkę lub dzieło analizuje się pod kątem ustalenia statystycznej charakterystyki stylu autora. Okazuje się jednak, że specjalistów można łatwo wprowadzić w błąd, co więcej udaje się to nawet osobom niewytrenowanym językowo i nieznającym odpowiednich programów.
Zabili kota Schrodingera
7 listopada 2014, 10:49W mechanice kwantowej istnieje pojęcie funkcji falowej, które pozwala wyjaśnić wiele zjawisk niespotykanych w fizyce newtonowskiej, jest on m.in. rozwiązaniem słynnego równania Schrödingera. Zespół australijskich naukowców całkowicie odrzucił funkcję falową i związane z nią równania
Odkrycie Polaków pierwszym krokiem do opracowania nowych leków przeciwzakrzepowych
22 października 2018, 05:47Polscy naukowcy wykazali, że bufadienolidy, związki organiczne wytwarzane przez roślinę z rodzaju żyworódka, modulują aktywność białka, które odpowiada za zapobieganie krzepnięciu krwi w naczyniach krwionośnych. Może to pomóc w opracowaniu nowych leków przeciwzakrzepowych.
Polski pomysł na wprowadzenie do nowotworu konia trojańskiego
12 lutego 2019, 05:26Opracowane przez Polaków nanocząstki zatrzymywane są w komórkach nowotworowych, ale usuwane z komórek zdrowych. Jeśli w takim nanometrowym koniu trojańskim umieści się świecące lub magnetyczne znaczniki albo lek, uzyskamy sposób na diagnozę lub leczenie nowotworów.
Na Oceanie Południowym odkryto nieznany typ orek
10 marca 2019, 05:48Orki to bardzo charakterystyczne zwierzęta. Są też do siebie bardzo podobne fizycznie, w niewielkim stopniu różnią się kształtem, wielkością czy ubarwieniem. Gdy więc pojawiły się doniesienia o orkach, które były chudsze, miały wyraźnie mniejsze białe łaty koło oczu oraz węższe płetwy grzbietowe, naukowcy szybko się tym zainteresowali.
Potrzebujemy jedynie 8% DNA?
28 lipca 2014, 08:33Zdaniem uczonych z University of Oxford jedynie 8,2% DNA odgrywa jakąś rolę. Wyniki badań stoją w sprzeczności z tym, czego dowiedzieliśmy się w 2012 roku, kiedy to uczeni skupieni wokół projektu ENCODE (Encyclopedia of DNA Elements) poinformowali, że aż 80% naszego genomu jest „funkcjonalne”
